İSLÂM'DA YÖNETİM NİZAMI |
Halife Tektir Bütün Müslümanların bir devletin sınırları içerisinde tek Halifelerinin olması gerekmektedir. Müslümanların tek devletten ve tek Halife’den fazla devlet ve Halifelerinin olması şer'an haramdır.Aynı şekilde Hilâfet Devleti’nde yönetim düzeninin de vahdet esasına dayalı olması gereklidir. Federatif bir düzen olması haramdır. Müslim, Abdullah b. Amr b. As'tan şöyle dediğini rivayet etmektedir: "Abdullah, Rasulullah (s.a.v.)'i şöyle buyururken dinlemiştir: "Her kim elini vererek kalbinden bir imama bey’at edecek olursa, gücü yettiğince ona itaat etsin. Bir başkası gelip bu hususta imamla anlaşmazlık çıkartacak olursa, ötekinin boynunu vurunuz.” [1] Müslim, Arfece’nin şöyle dediğini rivayet etti: “Rasulullah (s.a.v.)'i şöyle buyururken dinledim: "Siz, tek bir kişi etrafında görüş birliğine varmışken; kim sizin birliğinizi bozmak yahut cemaatınızı dağıtmak üzere gelirse onu öldürünüz.” [2] Ebu Said el-Hudri'den de Rasulullah (s.a.v.)'in şöyle buyurduğu rivayet edilmektedir: "İki Halife’ye bey’at edildiği taktirde, ikincisini öldürünüz.” [3] Yine Müslim, Ebu Hazim'in şöyle dediğini rivayet eder: "Ebu Hureyre ile birlikte beş yıl süreyle oturup, Peygamber (s.a.v.)'den şöyle buyurduğunu dinledim: "İsrailoğullarını peygamberler yönetirdi. Bir peygamber öldü mü onun yerine bir diğer peygamber geçerdi. Şüphesiz benden sonra peygamber yoktur. Benden sonra Halifeler olacak ve bunlar çoğalacaklardır.” Ashab: “Bize ne emredersiniz?” diye sorunca şöyle dedi: “Önce kime bey’at ettiyseniz onun bey’atına bağlı kalınız. Onların haklarını veriniz, şüphesiz Allah onlara yönetimleri altına verdiği kimseler hakkında soru soracaktır.” [4] Birinci hadis imametin yani Halifelik görevinin bir kişiye verilmesi halinde, o kişiye itaat edilmesi gerektiğini açıklamaktadır. Bir başka kişi gelip Halifelik hususunda anlaşmazlık çıkartacak ve bu anlaşmazlıktan vazgeçmeyecek olursa onunla savaşmak ve öldürmek gerekir. İkinci hadis-i şerif de şunu açıklamaktadır: Müslümanların bir Halife’nin yönetimi altında tek toplulukları bulunuyorken, bir kişi gelip Müslümanların birliğini bozmak, topluluklarını dağıtmak isterse, o kişinin öldürülmesi icab eder. Her iki hadis-i şerif kinaye yoluyla devletin parçalara ayrılmasının yasak olduğunu ve devletin parçalanmasına müsamaha etmeme gereğini göstermektedir. Devletten ayrılmanın -kılıç kuvvetiyle olsa dahi- engellenmesi gerektiğini ifade etmektedir. Üçüncü hadis ise, Halife’nin ölümü, azledilmesi veya kendisinin görevden ayrılması gibi sebepler dolayısıyla devletin Halife’siz kalması nedeniyle iki kişiye bey’at edilmesi halinde onlardan ikincisinin öldürülmesi gerektiğini göstermektedir. İki kişiden daha çok kimseye bey’at edilmesi durumunda ise daha sonra Halife olanların öldürülmesi elbette ki öncelikle böyledir. Bu ise devletin bölünmesinin yasak olduğunu ifade eder. Devletin, devletlere ayrılmasının haram olduğunu, aksine devletin bir ve tek olarak kalmasına devam etmesini belirtir. Dördüncü hadis-i şerif, Rasulullah (s.a.v.)'den sonra Halifelerin çoğalacağını göstermektedir. Ashab-ı Kiram, Halifelerin çoğalması halinde kendilerine neyi emrettiğine dair soru sorunca onlara önce bey’at ettikleri Halife’nin bey’atına bağlı kalmalarını söyler. Çünkü şeran Halife odur ve yalnız onun için itaat söz konusudur. Diğerleri hakkında ise itaat söz konusu değildir. Zira bey’atleri batıldır ve meşru değildir. Çünkü Müslümanların Halife’si bulunmakla birlikte başka bir Halife’ye beyat etmek caiz değildir. Bu hadis de aynı şekilde bir Halife’ye itaatın gereğini göstermektedir. Buna bağlı olarak da Müslümanların birden çok Halife ve birden fazla devletlerinin olmasının caiz olmadığını göstermektedir. [1] Müslim, 3431 [2] Müslim, 3443 [3] Müslim, 3444 [4] Buhari, 3196; Müslim, 3429 |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder